Çfarë është Obeziteti?
Obeziteti, me përkufizimin e tij më të thjeshtë, mund të përkufizohet si ruajtja e tepërt e yndyrës në trup. Është një sëmundje kronike, multifaktoriale me shkaqe gjenetike dhe mjedisore. Akumulimi i tepërt i yndyrës në trup shkakton shumë sëmundje, dëmton cilësinë e jetës dhe shkurton jetëgjatësinë. Obeziteti dhe sëmundjet e lidhura me obezitetin janë shkaku i dytë më i zakonshëm i vdekjeve në mbarë botën. Edhe pse ka shumë arsye; rënia e aktivitetit fizik, zakonet e këqija të të ngrënit, sëmundjet hormonale, faktorët gjenetikë mund të numërohen ndër shkaqet kryesore të obezitetit. Në të gjithë botën vërehet një rritje e prevalencës së obezitetit. Midis viteve 1975 dhe 2019, u vu re një trefishim i numrit të individëve obezë. Sipas të dhënave të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) për vitin 2016, 2 miliardë njerëz në mbarë botën janë mbipeshë dhe 650 milionë prej tyre janë obezë. Proporcionalisht, 39% e popullsisë së rritur është mbipeshë dhe 13% është obezë. Edhe pse obeziteti shihej vetëm si sëmundje e popullatës së rritur, frekuenca e saj është në rritje tek fëmijët dhe adoleshentët. Është fakt se ka 340 milionë individë obezë në popullatën e moshës 5-19 vjeç.
Fakti që obeziteti vërehet tek fëmijët dhe të rinjtë si dhe tek të rriturit është një tregues se numri i individëve obezë do të rritet më tej në vitet në vijim. Pandemia e obezitetit kërcënon të gjithë botën. Normat e dëshiruara të suksesit nuk janë arritur në luftën kundër kësaj pandemie.

Janë bërë përkufizime të ndryshme për ekzistencën dhe klasifikimin e obezitetit. Më së shpeshti llogaritet duke përdorur indeksin e masës trupore (BMI). Obeziteti përkufizohet si një akumulim proporcionalisht i tepërt i yndyrës në trup.
Megjithatë; Indeksi i masës trupore mund të mos pasqyrojë gjithmonë me saktësi obezitetin, domethënë raportin e yndyrës trupore. Në mënyrë të ngjashme, BMI në fëmijëri mund të mos japë rezultate të sakta. Për këtë arsye përdoren edhe përkufizime të ndryshme; të tilla si vlerat e përqindjes në fëmijëri, raportet e yndyrës në trup dhe matjet e belit tek të rriturit.
BMI fitohet duke pjesëtuar peshën (kg) me lartësinë (m) në katror.
BMI: (kg) / (m2)

Klasifikimi i Obezitetit
Klasifikimi i obezitetit SIPAS ORGANIZATËS BOTËRORE TË SHËNDETËSISË (OBSH) INDEKSI I MASAVE TRUPORE
KLASIFIKIMI I BMI (kg/m2)
Gama normale 18.5 – 24.9
Preobez – Mbipeshë 25 – 29,9
Obezët Klasa I 30 – 34.9
Obezët Klasa II 35 – 39.9
Obezët Klasa III >40
Super obez > 50
Llogaritësi BMI
KLASIFIKIMET E OBEZITETIT PERVEÇ (BMI) LLOGARİTJES SE İNDEKSİT TE MASES TRUPORE
• Matja e belit më të madh se 88 cm tek femrat; 102 cm te meshkujt konsiderohet kufiri i obezitetit dhe kërkon trajtim.
• Më shumë se 25% te meshkujt; Një raport yndyre prej më shumë se 35% tek gratë konsiderohet kufiri i obezitetit dhe kërkon trajtim.
• Mbipesha më shumë se 120% e përqindjes së 95-të te fëmijët është klasa 2; Më shumë se 140% e përqindjes së 95-të konsiderohet obeziteti i klasës 3.
Sëmundjet e lidhura me obezitetin
• Diabeti i tipit 2
• Hipertensioni
• Apnea obstruktive e gjumit
• Hiperlipidemia dhe hiperkolesterolemia
• Mëlçia e dhjamosur joalkoolike
• Depresioni
• Çrregullime degjenerative të kyçeve
• Dhimbje mesi dhe shpine
• Sëmundja e refluksit gastroezofageal
• Kolelitiaza (gurët e tëmthit)
• Astma
• İnfarkt
• Migrenë
• Pseudo tumor cerebri
• Tromboza e venave të thella dhe sëmundje të tjera vaskulare
• Ulcerat e stazës venoze
• Inkontinencë urinare nga stresi (mosmbajtjeje)
• Steriliteti
• Sindroma e vezores policistike
• Dismenorrea
• Mosfunksionim seksual
• Rritja e shpeshtësisë së shumë llojeve të kancerit,
• Dermatiti

Kush duhet te behet operacion?
Ndryshimet e dietës dhe stilit të jetesës duhet t’u rekomandohen kryesisht të gjithë pacientëve. Trajtimi kirurgjik duhet të merret parasysh në pacientët të cilët nuk kanë qenë të suksesshëm me ndryshimet dietike dhe të stilit të jetesës.
Kirurgjia Bariatrike dhe Metabolike janë operacione efektive dhe të sigurta në trajtimin e obezitetit të rëndë dhe sëmundjeve shoqëruese. Krahasuar me metodat e trajtimit jokirurgjikal, shkalla e vdekshmërisë për shkak të sëmundjeve që shoqërojnë obezitetin janë ulur.
• Pacientët me BMI>35kg/m2 me ose pa sëmundje shoqëruese
• Në pacientët, BMI-ja e të cilëve është 30-35 kg/m2 dhe që nuk mund të arrijnë humbje të përhershme të peshës ose përmirësim të sëmundjeve shoqëruese me metoda jokirurgjikale.
• Në pacientët me BMI>30kg/m2 dhe tip2 DM duhet të merret parasysh operacioni.
• Në popullsinë aziatike, kufiri i obezitetit duhet pranuar si 25kg/m2 dhe duhet të merret parasysh operacioni në pacientët me BMI>27.5kg/m2.
Gjithashtu, vlerësimi mjekësor kërkon që pacient/i/ja të ketë dështuar me dietën dhe të jetë i/e qëndrueshëm psikologjikisht.
Për informacion më të detajuar: këtu.
Kush nuk mund ta kryejë operacionin?
• Ata që kanë paqëndrueshmëri psikologjike
• Abuzimi i njohur dhe i dokumentuar i substancave alkoolike
• Ata që kanë çrregullime të të ngrënit
• Gjendje të rënda mjekësore që e bëjnë anestezinë ose operacionin jashtëzakonisht të rrezikshëm. ASA (Shoqata Amerikane e Anestezistëve)
• Ata që kanë probleme te shendetit mendore
• Ata që nuk kanë mbështetje nga ambienti i afert (familja)